Hugleiðingar um krónuna

Íslendingar finna blessuðu krónunni allt til foráttu sem eðlilegt er á tímum eins og nú.  En á sama tíma gleyma þeir kostum hennar.  Ég ætla ekki að tíunda gallana heldur að minnast á eitt sem gleymist og aðra vangaveltu.

 

1. Að vera með krónu, ekki Evru, gerir okkur kleift að stjórna eigin vöxtum og gjaldmiðillinn sveiflast í takt við markaðsaðstæður á Íslandi. Sögulegt dæmi: Nýfundnaland er hluti af Kanada og notar sama gjaldmiðil og vaxtastefnu.  Fiskimiðin hrynja á Nýfundnalandi en á meðan finnst olía í Alberta í Kanada og önnur svæði eru í uppsveiflu.  Vaxta stefna kanadíska seðlabankans eru háir vextir til að koma í veg fyrir þenslu og gjaldmiðillinn helst sterkur.  Nýfundnaland þarf lága vexti og veikan gjaldmiðil til að örva hagkerfið þar.  Þar sem peningamálastefna Kanada er þvert á þarfir Nýfundnalands eykst atvinnuleysi á Nýfundnalandi og helst hátt, hagkerfið spíralar niður og festist í mjög sæmri stöðu.  Eitthvað sem hefði eflaust ekki gerst, amk ekki eins stórkostlega og raun bar vitni hefðu þeir haft eigin stjórn á peningamálum.  Þetta getur gerst fyrir Ísland innan ESB sem Evruland.  Við erum mun fljótari að aðlagast upp og niðursveiflum sem er öllum til góða.  Uppsveifla er jákvæð, þá eiga allir nægan pening en fyrirtækin kvarta yfir starfsfólkinu sem við eigum ekki að hafa áhyggjur af. Niðursveifla er hins vegar alltaf neikvæð, þá er fólkið atvinnulaust, engin á pening og öllum líður illa.  Niðursveiflurnar verða vægari með krónu því án krónu vill ESB að atvinnuleysi á Íslandi sé leyst með að við flytjum til annarra Evrópulandi og sækjum störfin þar sem þau eru.  Hver vill það?

 

1. Vangaveltan gengur út á það að fyrirtæki í UK búa við mjög stöðugt peningamálaumhverfi ef svo má segja.  Verðbólga sveiflast ekki mikið,  og ekki sveiflast gjaldmiðillinn mjög við stærstu viðskiptaþjóðir þess. Það sama er ekki hægt að segja um íslensk fyrirtæki sem þurfa sífellt að vera á tánum, sífellt að vera straumlínulaga reksturinn og vera búin miklum sveiflum í ytra umhverfinu sem hefur bein áhrif á reksturinn.  Ég myndi færa rök fyrir því að fyrirtæki sem starfa við slíkar aðstæður verði miklu dýnamískari og eigi miklu auðveldara með að umbylta sér vegna breytinga á mjög skömmum tíma en bresku fyrirtækin.  Þetta styrkir fyrirtæki.  Þeir sem vinna við svona aðstæður hljóta að verða miklu betri stjórnendur og fyrirtækin hæfari til að takast á við breytingar.

 

Við vitum líka öll að það eina sem fyrirtæki allsstaðar geta tekið fyrir víst er að þau eiga eftir að breytast gríðarlega næstu árin.  Ný tækni, aukin samkeppni og alþjóðavæðing hafa ásamt fleiru áhrif þar á.  Það er því margt sem þetta mikla jó-jó hagkerfi á Íslandi kennir okkur sem aðrir læra kannski ekki eins auðveldlega.  Þessa þekkingu getum við Íslendingar svo notað til að ráðast inná stabíla erlenda markaði og umbylt fyrirtækjum og snúið við á örskömmum tíma.

- - -

 

Annars er gott veður í London og lífið gott.  Er að fá góða gesti í heimsókn annaðkvöld sem verða þar til á Sunnudaginn en það er búið að plana skemmtilega helgi í kringum það sem verður gaman.

Athugasemdir

[Donna (IP-tala skráð) 17.8.2007 kl. 00:27]

Vil benda áhugasömum á að hægt að er lesa sér meira til um þetta málefni inná www.sedlabanki.is

Góðar stundir!

[Rut Reykjalín (IP-tala skráð) 17.8.2007 kl. 00:36]

Það má samt ekki gleyma því að þó svo að við séum með okkar eigin peningamálastefnu og Seðlabanki Íslands hafi stjórn á vöxtunum og þar af leiðandi geti haft smá hemil á hagkerfinu í upp og niður sveiflum að þá er frekar há verðbólga á Íslandi miðað við í öðrum vestrænum ríkjum sem eru með sinn eigin gjaldmiðil.

Svo er krónan líka frekar viðkvæm fyrir árásum erlendra/innlendra fjárfesta. Hvað tildæmis á eftir að gerast þegar öll þessi svo kölluðu Jöklabréf verða komin á gjalddaga eða eitthvað annað sem verður til þess að fjárfestar selja íslensku krónuna í massavís? Krónan á eftir að veikjast en hversu mikið og á Seðlabankinn eftir að geta haft hemil á því?

Það er frekar erfitt að hafa stjórn á krónunni og því má alveg skoða það fyrir alvöru að taka upp evruna, sérstaklega þar sem íslensk fyrirtæki eru farin að skila ársreikningum sínum í evrum og stunda stóran hluta af viðskiptum sínum í evrum eða öðrum erlendum gjaldmiðlum.

En í umræðunni um evruna má ekki eingöngu einblína á það að ef við tökum upp evruna að þá missum við stjórn á vöxtunum heldur athuga vel alla kosti og galla þess.

Annars þá hef ég ekki gert upp hug minn ennþá hvort að mér finnist að Ísland eigi að taka upp evruna...en ég er alveg til í að skoða það:)